AS MULLERES NA CIENCIA: MARIE CURIE E MARÍA WONENBURGER

O vindeiro 4 de novembro celébrase o II Día da Ciencia en Galego. Este ano está adicado á química, pois o 2011 foi declarado pola Unesco Ano Internacinal da Química, e á muller na ciencia, homanexeando a María Currie, hai 100 anos que se lle concedeu o Premio Nobel pola súa contribución á Química, e a María Wonenburger, unha prestixiosa matemática galega.

Marie Curie, naceu como María Sklodowska en Varsovia (Polonia) en 1867 e faleceu en Sancellemoz, Francia, en 1934. Estudiou Física e Química na Universidade da Sorbona, París, da que foi a primeira profesora nos tempos modernos e onde coñeceu o seu marido e compañeiro de investigacións, Pierre Curie.
Marie Curie foi a primeira muller en recibir un Premio Nobel, e a primeira persoa en recoller dous Premios Nobel en dous campos distintos, Física e Química. En 1903 Henri Becquerel, Marie Currie e Pierre Currie, recibiron o Premio Nobel de Física pola súa investigación común sobre o fenómeno da radiación. En 1911 Marie Currie recolleu o Premio Nobel de Química polo descubremento de dous novos elementos: o radio e o polonio.

María Wonenburger naceu en Montrove (Oleiros ) no ano 1927 e desde nena destacou polo seu interés polos números, o deporte e os idiomas. Fixo a licenciatura en Madrid. Foi a primeira española en conseguir unha beca Fulbright para realizar o doutoramento en matemáticas. Así chegou en 1953 á Universidade de Siracusa, en Nova Iorque. Traballou con prestixiosos matemáticos, como Nathan Jacobson, que dirixiu o seu

doctorado en Yale. Despois, regresou a España, onde volveu a estudiar o doctorado, ó non lle ser convalidado. Emigrou de novo e traballou en Ontario, Toronto (onde era a única muller que ocupaba un posto de profesora de matemáticas na universidade), Búfalo e Indiana (onde acadou a máxima categoría profesional, a de Full Professor). En 1983 abandonou a súa actividade profesional e trasladouse a súa casa familiar na Coruña, onde reside actualmente
María Wonenburger publicou numerosos artigos en revistas de prestixio no campo matemático e dirixiu oito teses de doutoramento. Destacan o elevado número de citas que aluden ó seu traballo investigador, ademáis de ser citada en numerosos traballos da súa especialidade. Déixounos un importante legado: xunto co seu alumno Roberth Mooby introduciu as chamadas álxebras de Kac-Mooby que xogan un papel central en Matemáticas e Fisica desde os anos 70. A súa labor investigadora levouna a figurar entre os mellores expertos de álxebra do mundo.